Sual: Zekatla ilgili diğer hak mezheplerimizin hükümleri hakkında da bilgi verir misiniz?
CEVAP
Hanefî’de zekât nisabı 96 gr, diğer üç mezhepte 69 gramdır.
Hanefî’de çocuğun ve delinin malından zekât verilmez. Diğer üç mezhepte verilir.
Şâfiîde zekâtı en az üç sınıfa vermek gerekir, diğer üç mezhepte, yalnız bir sınıfa bir fakire vermek kâfidir.
Zekât farz olur olmaz, Hanefî ve Hanbelî’de hemen vermek lâzım değildir. Şâfiî ve Mâlikî ’de, zekât farz olunca, hemen ayırıp vermek farzdır.
Zekât vermemek için sene dolmadan malını birisine hediye eden veya satan, hile yaptığı için günahkâr olursa da, Hanefî ve Şâfiî’de zekâttan düşer, Mâlikî ve Hanbelî’de zekâttan düşmez.
Fakir’deki alacağı zekâta saymak Mâlikî’de caiz, diğer üç mezhepte caiz değildir.
Şâfiî ve Hanbelî’de gücü kuvveti yerinde olup çalışabilen fakire, zekât vermek caiz değil, Hanefî ve Mâlikî’de caizdir.
Mâlikî ’de sene dolmadan zekât verilmez, diğer üç mezhepte vermek caizdir.
Zekâtı başka şehre göndermek Hanefî’de mekruh, diğer üç mezhepte hiç caiz değildir. Eğer gönderdiği şehirde daha uygun kimseler varsa, zekâtı başka şehre göndermek mekruh olmaz.
Hanefî’de sebzelerin uşru verilir, diğer üç mezhepte verilmez. Hanefî’de meyvelerin uşrunu tartmadan vermek caiz değildir, diğer üç mezhepte ise, tahmini olarak hesaplayıp vermek caizdir. Balın uşru Şâfiî ve Mâlikî’de verilmez, Hanefî ve Hanbelî’de verilir.
Hanefî’de kadının ziyneti zekâta tabidir. Diğer üç mezhepte tabi değildir.
Altın ve gümüşten başka madenlerin zekâtı Mâlikî ve Şâfiî’de verilmez, Hanefî ve Hanbelî’de her madenin zekâtı verilir. Hatta Hanbelî’de, sürme taşı gibi yerden çıkan şeylerin zekâtı verilir.
Hanefî ve Hanbelî’de maden zekâtı % 20, Şâfiî ve Mâlikî’de % 2.5’tur.
Mâlikî ’de dedeye ve toruna zekât vermek caiz, diğer üç mezhepte caiz değildir.
İmam-ı a’zama göre ve Hanbelî’de kadın zekâtını kocasına veremez, Şâfiî’de ve imameyne göre verir. Mâlikî’de ise koca, aldığı zekâtı hanımının nafakasına harcamazsa caizdir.