Sual: Sosyal adalet ne demektir?
Sosyal adalet, çok eskiden beri düşünülen ve bütün dinler, rejimler, ictimai mezheblerce ileri sürülen ve gerçekleştirilmesi vâd edilen bir husustur. Bir topluluğun düzenli ve ahenkli olması ve fertler, zümreler arasında nefret ve düşmanlık bulunmaması, ancak sosyal adaletin varlığı ile mümkündür.
Sosyal adalet, herkesin, çalışması, bilgi ve kabiliyyeti ve gördüğü iş nisbetinde ve derecesinde hakkını alması; hiç kimsenin ezilip sümürülmemesi demektir. Sosyal adalet, en küçük bir iş görene de, hayat hakkı tanımaktadır. Çalışan herkesin asgari bir geçim şartına erişmesi, sosyal adaletin ilk şartıdır.
Sosyal adalet, sosyal eşitlik demek değildir. Herkesin aynı gelire sahip olması adalet değil, adaletsizlik olur. Bir sınıfta, çalışan çalışmayan, bilen bilmeyen bütün öğrencilerin sınıf geçmesi gibi. Mutlak eşitlik, ne tabiatta, ne toplulukta, hiçbir yerde yoktur.
Hukuktaki eşitlik, aynı durum ve şartlar içinde bulunan herkesin aynı muameleye tabi tutulması manasındadır. Sosyal bakımdan, hele iktisat cihetinden tam bir eşitlik aramak ve istemek, hem gereksiz, hem imkansızdır. Çünkü, adalet kavramı ile bağdaştırılamaz. Mesele, çalışmak ve kazanmak imkanını herkese aynı şekilde vermektir. Mevcudu kelle hesabı, eşit şekilde paylaştırmak demek değildir. Herkesin çalışmasının karşılığını görmesi, hakkını elde edebilmesi davasıdır.
Sosyal adalet, milli gelirin en uygun şekilde taksimini sağlar, istismarı, sömürücülüğü ortadan kaldırır. Sermayenin çok küçük ve belirli bir zümre elinde toplanmasını önler. Herkese kendi ölçüsünde hayat hakkı verir. Sınıf ve zümreleri arasında düşmanlık bulunmıyan bir topluluk meydana getirir. Böyle bir toplulukta vatandaşlar, hâl ve istikbal bakımından kendilerini emniyette hissederler.
Sosyal adaleti en iyi, en verimli olarak sağlayan kuvvet, islâm dinidir. Müslümanlar birbirlerinin kardeş olduklarına inanırlar. Kardeş gibi birbirini severler müslüman olmayanların dahi mallarına, canlarına, ırzlarına saldırmazlar. İslâm dini, insanların, yardımlaşmalarını da sağlar. Bölücülüğü önler. Çalışmağı, helal para kazanmağa emreder. Her çalışan insana hakkını verir. Herkesin mülkünü korur. Her müslüman, kazancına razı olmakta, rahat ve huzur ile yaşamaktadır. Kimse kimsenin malına, mülküne dokunmaz. Sosyal adaleti anlıyanların ve bu davalarında samimi olanların, islâm dinine saygı göstermeleri ve yardım etmeleri gerekir.