Salih olmak için
Sual: Salih insan olmak için ne yapmak lazımdır?
CEVAP
Ali Ramiteni hazretleri buyuruyor ki: Salih bir kimse olabilmek için şu on şey gerekir:
1- Temiz olmalı.
Temizlik iki kısma ayrılır:
a- Zâhirî temizlik: Dış görünüşün temiz olmasıdır. Bu, bütün insanların dikkat edeceği hususlardandır. Giyecek, yiyecek, içeceklerin ve kullanılacak bütün eşyaların temiz olmasıdır.
b- Bâtıni temizlik: Kalbin iyi huylarla dolu olmasıdır. Hased etmemek, başkaları hakkında kötülük düşünmemek, Allah düşmanlarını sevmemek, dostlarını sevmek gerekir. Kalb, Allahü teâlânın nazargâhıdır. Bu sebeple kalbe dünya sevgisi, mideye de haram lokma koymamalıdır. Bir hadîs-i şerîfte, (Haram yiyenin duâsı kabul olmaz.) buyuruldu. Kalb temiz olmazsa ibâdetlerin lezzeti alınamaz, Allahü teâlâya âit bilgilere yani mârifete, kavuşulamaz.
2- Dile sahip olmalı.
Dilin uygunsuz sözleri söylemeyip susması, Kur'ân-ı kerîm okuması, emr-i ma'rûf ve nehy-i münkerde bulunması, dinin emirlerini yapmayı ve yasaklarından kaçınmayı bildirmesi, gibi. Peygamber efendimiz de, (İnsanlar, dilleri yüzünden Cehennem'e atılırlar.) buyurdu.
3- Kalabalıklardan uzak durmalı.
Bu sebeple göz, haramlara bakmamış olur. Çünkü kalb, göze tâbidir. Her harama bakış, kalb aynasını karartır. Peygamber efendimiz, (Yabancı kadınlara şehvetle bakanların gözlerine, kıyamette erimiş kızgın kurşun dökülecektir.) buyurmuştur. Erkeklerin yabancı kadınlara, kadınların da yabancı erkeklere şehvetle bakması haramdır.
4- Oruç tutmalı.
İnsan oruç tutmak sûretiyle meleklere benzemiş ve nefsini ezmiş olur. Bir hadîs-i kudsîde; (Oruç bana âittir. Orucun ecrini ben veririm. Sevâbı nihâyetsizdir.) buyrulmaktadır. Başka bir hadîs-i şerîfte de; (Oruç, cehennem'e kalkandır.) buyuruldu. Oruç tutarak gönlü huzua kavuşturmalı ve şeytanın yolunu kapatıp, siper hasıl etmelidir.
5- Allahı çok hatırlamalı.
Allahı hatırlamak için söylenecek en faziletli söz Lâ ilâhe illallah demektir. Bunu söylemeye devam eden, ihlas sahibi olur. İhlas; bütün işlerini Allah rızası için yapmak, dünyaya âit mal ve makamlardan hevesini kesip âhireti istemektir. İhlâslı kimse; "Benim tem gayem Allahın rızasıdır" der. Kur'ân-ı kerîmde de, (Ey îmân edenler! Allahı çok anın.) buyuruldu. (Ahzâb 41) Nefsin hep zararlı olan isteklerinden kurtulmak için devamlı Allahı anmalıdır.
6- Kalbe dikkat etmeli.
Kalbe dört çeşit düşünce gelir. Bunlar; Rahmandan, melekten, şeytandan ve nefisten. Rahmandan gelen; gafletten uyandırır, kötü yoldan doğru yola kavuşturur. Melekten gelen; ibâdete rağbet ettirir. Şeytandan gelen günahı güzel gösterir. Nefisten gelen ise, dünyanın faydasız şeylerini istetir. Şeytanî ve nefsanî düşüncelerden kurtulmak gerekir.
7- Allahın hükmüne rıza göstermeli.
Havf ve reca, yani korku ve ümit arasında yaşamalı. Çünkü imansız öleceğinden korkan, günah işlemez. Ayrıca mümin, cenneti ümit eder, salihlerle sohbet eder. Salihlerle sohbet, günahlara perde çeker, haramları gözüne kötü gösterir.
8- Sâlihlerle sohbeti seçmeli.
Sâlihlerle sohbet edildiği takdirde, günahlara perde çekilir, haramlar gözüne kötü görünür
9- İyi hasletlerle süslenmeli.
Yani Allahü teâlânın ahlakıyla ahlaklanmaktır.
10- Helâl lokma yemeli.
Allahü teâlâ, (Helâl ve temiz olanını yiyin.) buyurmaktadır. (Bekara 168) Peygamber efendimiz ise; "İbâdet on kısımdır. Dokuzu helâlı taleb etmektir.) buyurdu. Biri de bütün ibadetlerdir. Haram yiyen, ibadet etme gücünü kendinde bulamaz. Helâl yiyen de, günah işlemez.